چه زمانی به روان پزشک مراجعه کنیم؟ - آرش بلاگ

به گزارش آرش بلاگ، خبرنگاران/قزوین دبیر علمی انجمن روان درمانی ایران گفت: فردی که مشکل سلامت روان پیدا نموده یا احساس تنش می نماید، دچار اختلال روان پزشکی می گردد بنابراین مثل هر بیمار دیگری باید به پزشک مراجعه کند، روان پزشکان متخصص این کار هستند در حالی که باورهای نادرست در خصوص اختلالات روانی باعث می گردد گاهی اوقات افراد دیر به متخصصین سلامت روان مراجعه نمایند.

نسیم نکویی در گفت وگو با آرش بلاگ در خصوص اختلالات روانی، توضیح داد: سلامت روان تعاریف متعددی دارد و اهمیت سلامت روان بر کسی پوشیده نیست چراکه شرایط سلامت روان فرد با شرایط عاطفی، احساسی، اجتماعی و زیست شناختی او ارتباط تنگاتنگی دارد؛ این که فرد بتواند عملکرد کاری، اجتماعی و ارتباطی خود را در جامعه حفظ کند و احساس بهینه ای از نیک زیستی و رفاه خودش به لحاظ جسمی، روانی و اجتماعی داشته باشد نشانه حد قابل قبولی از سلامت روان است.

وی اضافه کرد: در برترین حالت فردی که از سلامت روان برخوردار است قادر است توانایی های خود را بشناسد، رشد کند، با استرس های معمول زندگی کنار بیاید، مولد و ثمربخش باشد و به افراد دیگر یاری کند.

این روان پزشک اظهار کرد: با توجه به ابعاد سلامت روان، بیماری ها و اختلالات روانی نیز طیف وسیعی دارد و با اشکال و تظاهرات مختلف خود را نشان می دهد، برای نمونه می توانیم به فردی اشاره کنیم که ممکن است ساعت ها از وقت خود را به کارهایی مانند شست وشو، تمیز کردن و رعایت بهداشت بیش ازحد اختصاص دهد و این کار ممکن است به قدری افراطی باشد که عملکرد عادی او را به هم زده و موجب گردد فرد با دیگر اعضای خانواده مشکل داشته باشد.

وی تأکید کرد: بعلاوه بعضی افراد برای اینکه در جمع حاضر شوند و صحبت نمایند یا مطلبی ارائه دهند با اضطراب زیادی روبروه می شوند و خجالت می کشند، بعضی در رابطه عاطفی خود یا ازدواج دچار مشکل می شوند، بعضی به افسردگی مبتلا می شوند که در پی آن شاهد تغییر الگوی خواب و اشتها، خلق غمگین، افت عملکرد شغلی و اجتماعی و گاهی افکار خودکشی خواهیم بود.

نکویی اظهار کرد: بعضی از افراد نیز مسائل مزمن تری را تجربه می نمایند برای مثال مسائلی از قبیل توجه و تمرکز که از دوران کودکی و نوجوانی با آن ها روبه رو هستند، بعضی تظاهرات اختلالات خلقی را نشان می دهند یعنی گاهی بسیار پرانرژی هستند و گاهی احساس افسردگی می نمایند.

وی اعلام کرد: نمونهٔ دیگر، دارای اختلالات شخصیت هستند که شامل الگوهای تکرار شونده در روابط، رفتارها و واکنش ها هستند که به دلیل ناکارآمد بودنشان باعث اختلال در عملکرد اجتماعی، شغلی و ایجاد اضطراب و تنش می شوند. همهٔ این ها نمونه هایی از مسائل سلامت روان هستند که متخصصان سلامت روان در کار بالینی روزانه خود با آن روبرو می شوند.

این روان پزشک یادآور شد: عواملی مختلفی در بروز اختلالات روانی مؤثر هستند، بعضی از این ها عوامل زیست شناختی و ژنتیکی هستند یعنی افراد سابقه ابتلا به بیماری یا زمینه اختلال روانی را در خانواده یا ساختار ژنتیکی شان دارند. بعضی افراد ممکن است تجربه عاطفی زندگی، ساختار روانی و شخصیتی شان طوری باشد که آن ها را در معرض ابتلا به اختلالات روانی قرار دهد، نوع شخصیتی که فرد دارد ممکن است باعث گردد که فرد تجارب خاصی را در زندگی پیدا کند و بیشتر در معرض اختلالات روانی قرار گیرد.

وی توضیح داد: عوامل اجتماعی مانند فقر، بیکاری و نابرابری مسائل دیگری هستند که ممکن است در بروز این اختلالات نقش داشته باشند، علل اختلالات روان پزشکی متنوع است و مسائل روان پزشکی اغلب چندعاملی هستند، اگرچند عامل هم زمان باهم وجود داشته باشد احتمال ابتلا به اختلال افزایش پیدا می نماید بنابراین اهمیت دارد که فرد در وهلهٔ اول بیماری که با علائم اختلال روانی روبه رو می گردد به روان پزشک مراجعه کند.

مسائل روانی خود را پنهان نکنیم

نکویی اضافه کرد: تشخیص درست اختلالات اهمیت بالایی دارد، جنبه های مختلفی که می تواند به وجود آورنده اختلال روانی باشد باید مورد توجه قرار بگیرد و ابعاد زیستی و روانی اجتماعی که در ایجاد تشدید و تداوم اختلالات نقش دارند باید دقیق آنالیز گردد، باورهای نادرست در خصوص اختلالات روانی باعث می گردد گاهی اوقات افراد دیر به متخصصین سلامت روان مراجعه نمایند یا بعد از مراجعه از دستورات دارویی و درمانی به خوبی پیروی نمی نمایند بنابراین فرایند درمان بیماری با اختلال روبرو می گردد و گاهی نیز افراد اصلاً مراجعه نمی نمایند.

وی یادآور شد: افراد و خانواده ها باید به مسائل سلامت روان خود و اطرافیانشان حساس باشند، آن را پنهان ننمایند و برای دریافت یاری به متخصصان سلامت روان مراجعه نمایند، این ها پدیده های ناشایعی نیستند و بخشی بزرگی از جامعه با آن درگیر هستند.

دبیر علمی انجمن روان درمانی ایران اعلام کرد: فردی که مشکل سلامت روان پیدا یا احساس تنش می نماید و دچار اختلال روان پزشکی می گردد مانند هر بیماری دیگری باید به پزشک مراجعه کند، روان پزشکان متخصصان سلامت روان هستند آن ها بعد از گذراندن دوره پزشکی عمومی، دوره تخصص خود را درزمینه تشخیص و درمان اختلالات روانی پشت سر می گذارند، آن ها در دوره تخصص خود انواع درمان برای اختلالات روان پزشکی شامل درمان های دارویی و غیر دارویی که مهم ترین آن ها روان درمانی است را می آموزند.

وی اظهار کرد: روان پزشکان با تکیه بر دانش پزشکی و با توجه به شناختی که از عوامل زیستی، روانی و اجتماعی بیماری ها دارند قادر هستند نوع و شدت اختلال را تشخیص بدهند به طور مثال، آن ها را از سایر بیماری هایی که ممکن است تظاهراتی شبیه اختلال روانی داشته باشد مانند کم کاری یا پرکاری تیروئید یا بیماری هایی که تشابهی با بیماری روان پزشکی دارند و علائمی مانند اضطراب، افسردگی و دوقطبی ایجاد می نمایند تشخیص دهند و درمان مناسبی را برای آن پیشنهاد نمایند.

نکویی تأکید کرد: تشخیص این موارد احتیاج به معاینات پزشکی، آزمایش و تصویربرداری دارد، بعد از تشخیص نیز پیش بینی و انجام مداخلات درمانی به صورت درمان های زیست شناختی مثل دارودرمانی یا درمان های روان شناختی ادامه پیدا می نماید، درمان روان شناختی شامل روان درمانی با رویکردهای خاص است که در درمان اختلالات روان پزشکی هر 2 درمان از جایگاه و اهمیت خاصی برخوردار است.

وی اظهار کرد: درمان باید با توجه به شرایط هر بیمار و توافق دوجانبه پزشک و بیمار صورت گیرد در بعضی از بیماری ها مانند سایکوز (روان پریشی) و اختلالات دوقطبی درمان اصلی دارودرمانی است و البته آموزش روان شناختی و روان درمانی به منظور بهبود پذیرش درمان دارویی یاری می نماید، در بعضی از بیماری ها ممکن است دارودرمانی و روان درمانی در کنار هم لازم باشد، برای مثال در افسردگی با توجه به شدت بیماری هر دو این درمان ها یا تنها یکی از آن ها انجام می گردد.

این روان پزشک اعلام کرد: ترکیب درمان دارویی و روان درمانی در بسیاری موارد تأثیر بیشتری نسبت به هرکدام این درمان ها به تنهایی دارد، در بعضی بیماری ها که خفیف هستند یا فرد منع مصرف دارو دارد، نمی گردد از درمان دارویی استفاده کرد و می گردد از روان درمانی یاری بگیریم. در خصوص اختلالات شخصیت که افراد الگویی تکرارشونده از رفتارها و روابط دارد که از یک سنی شروع می گردد و در کل زندگی فرد تداوم پیدا می نماید روش درمانی اصلی روان درمانی است ممکن است در بعضی موارد احتیاج به دارودرمانی هم وجود داشته باشد.

وی توضیح داد: بعد از تشخیص بیماری، روان پزشکان می توانند خودشان درمان دارویی و روان درمانی را انجام دهند، یا می توانند بخش روان درمانی را به روان پزشکان دیگر یا گروه دیگر متخصصان سلامت روان یعنی روانشناسان بالینی که درزمینه درمان های روان شناختی یعنی روان درمانی ها آموزش دیده اند ارجاع دهند.

دبیر علمی انجمن روان درمانی اعلام کرد: روان پزشک و روانشناس باید رازداری و اصول اخلاق حرفه ای و مرزهای درمانی را رعایت نمایند و مراجعان نیز در این رابطه باید به حقوق خود آشنا باشند؛ برای پیدا کردن و انتخاب روان پزشک و روانشناس خوب نیز باید تحقیق و از تجربه افراد و متخصصان دیگر استفاده کرد.