طبیعت گردی علمی گامی در جهت توسعه پایدار گردشگری است
به گزارش آرش بلاگ، ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، طبیعت گردی علمی گامی در جهت توسعه پایدار گردشگری است.
بوم گردی یا اکوتوریسم؛ سفری مسئولانه به جاذبه های طبیعی برای لذت بردن، ادراک و قدر طبیعت را دانستن است؛ به نوعی همراهی کردن با ویژگی های فرهنگی متعلق به گذشته و حال حاضر. بطوریکه به وسیله آموزش اکوسیستم را حفظ کنیم. این بخشی از آخرین تعریفی است که در سال 2015 جامعه بین المللی اکوتوریسم ارائه کرد اما عملکرد بعضی از ما با این تعریف تناقض دارد، چرا که در بعضی مواقع صدمات جبران ناپذیری را به طبیعت و حیات وحش وارد می کنیم. به عنوان نمونه با بستن چوب به شاخه های درختان برای تاب بازی بچه ها، نوشتن یادگاری روی تنه درخت، جمع آوری برگ، سنگ، چوب با طرح های خاص و خزه تنه درختان و بالا رفتن از آنها باعث آسیب به پوشش گیاهی می شویم.
احمدرضا محرابیان، متخصص اکولوژی گیاهی به مناسبات اکوتوریسم و فرهنگ طبیعت گردی اشاره می نماید و می گوید: هم ایمنی و سلامت افرادی که طبیعت گردی می نمایند و هم رعایت قوانین حفاظت از محیط زیست دارای اهمیت است.
او درباره ایجاد فشارهای ناآگاهانه از جانب بشر بر محیط زیست شرح می دهد: فصل بهار، فصل حساسی برای طبیعت است. زمان رویش گونه های گیاهی و فراوری مثل گونه های جانوری است؛ بدین جهت در بسیاری از طبیعت گردی ها فشار ناآگاهانه ای را بر آنها تحمیل می کنیم.
این دانشیار اکولوژی گیاهی دانشگاه شهید بهشتی پیرامون اینکه طبیعت گردی علمی گامی در جهت توسعه پایدار گردشگری است، می گوید: امروزه آفرود بسیار رواج پیدا نموده و می تواند به اکوسیستم های طبیعی آسیب بزند و خاک را جابجا کند و باعث ایجاد مشکل حتی در منطقه های می شوند که پوشش گیاهی وجود دارد.
در طبیعت میتوان آتش روشن کرد؟
محرابیان درباره آسیب های کمپ و کمپینگ ها به منطقه ها مختلف مانند منطقه ها کوهستانی میگوید: احتمال برداشت از گونه های گیاهی، شکار حیوانات و روشن کردن آتش کنترل نشده می تواند خسارت های جبران ناپذیری را به طبیعت وارد کند.
محمد درویش، رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو نیز درباره آتش افروختن در طبیعت اظهار می نماید: طبیعت گردان تا حد امکان برای حضور در طبیعت همراه خود گاز سفری ببرند و از سوزاندن کاه و کلش یا به جامانده چوب های موجود در طبیعت خودداری نمایند.
او با تاکید بر اینکه روشن کردن آتش در هر مکانی از طبیعت کار درستی نیست، پیشنهاد می دهد: بهتر است در مکانهایی که قبلا آتش روشن شده و اثر خاکستر آن بر زمین مانده، آتش روشن کنیم. اگر قصد روشن کردن آتش را داشتیم حتما در فاصله 10 سانتیمتری از کف زمین و در ظروف مخصوص این کار را انجام دهیم تا به باکتری ها و میکوریزا در کف زمین آسیب نزنند.
درویش تاکید می نماید: پس از اتمام کار از خاموش شدن آتش اطمینان حاصل کنید.
رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو به آتش سوزی های ناشی از شیشه و بطری های پلاستیکی اشاره می نماید و می گوید: در بعضی ساعت های روز با توجه به جهت جریان آفتاب بر شیشه یا پلاستیک، این اشیا حالت ذره بینی پیدا می نمایند و باعث وقوع آتش سوزی می شوند.
او خواهان شد: این مورد به افرادی که در تورهای طبیعت گردی شرکت می نمایند، آموزش داده گردد تا چیزی جز ردپا در طبیعت از خود بر جای نگذارند و باعث آسیب به محیط زیست نشوند.
زباله هایمان را در طبیعت جا نگذاریم
به گفته درویش، مهمترین اقدام گردشگران در تورهای طبیعت گردی باقی گذاشتن تنها ردپایی از خود است.
او به اهمیت آموزش به گردشگران در طبیعت اشاره می نماید و می گوید: گردشگران باید آموزش ببینند تا تمامی زباله ها و به جامانده موادغذایی مصرفی خود را به نزدیکترین شهر برگردانتد و در طبیعت رها ننمایند.
محرابیان نیز با توجه به اهمیت عدم رهاکردن زباله در طبیعت به شعار طبیعت گردان و حافظان محیط زیست اشاره می نماید و شرح می دهد: به تعبیر این افراد در طبیعت بجز تصویر هیچ چیزی را نباید برداشت و به جز رد پا هیچ چیزی را نباید به جای گذاشت.
تاثیر آلودگی های پلاستیکی بر محیط زیست چیست؟
رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو، درباره آلودگی های پلاستیکی ناشی از تورهای طبیعت گردی می گوید: استفاده از ظروف استیل شخصی، بخش بزرگی از این مشکل را حل خواهد نمود.
او در ادامه راهکارهایی را به تورهای طبیعت گردی برای کاهش آلودگی پلاستیکی پیشنهاد می دهد و اظهار می نماید: تورهای طبیعت گردی می توانند از افراد ثبت نام نماینده برای شرکت در تور بخواهند که با خود لوازم شخصی مورد احتیاج را همراه داشته باشند و از استفاده هرگونه وسایل پلاستیکی و یکبار مصرف خودداری نمایند، چون در غیر اینصورت امکان شرکت در تور را نخواهند داشت.
این کارشناس محیط زیست در ادامه به آسیب های وارد شده تاثیر منفی آلودگی های پلاستیکی بر محیط زیست میگوید: پلاستیک ها حداقل 300 سال در طبیعت باقی می مانند. پس از خرد شدن به اشتباه مورد استفاده پرندگان، حیات وحش و دام قرار میگیرد و در نهایت وارد چرخه غذایی انسانها می شوند و ما را درگیر سونامی سرطان و ناراحتی های گوارشی خواهند کرد.
او می افزاید: وجود پلاستیک ها بر سطح زمین، مقدار نفوذ باران در خاک را نیز کاهش می دهند و منجر به افزایش ضریب هرز آب و خسارت های ناشی از سیل می شوند.
زباله های تر را دفن کنیم؟
درویش به پسماندهای فراوری شده گردشگران اشاره می نماید و شرح می دهد: زباله های تر را باید در عمق 30 سانتیمتری زمین دفن یا به نزدیکترین شهر منتقل کرد. وی تاکید می نماید: تفکر اینکه زباله های تر مانند پوست میوه را میتوان در طبیعت رها کرد، اشتباه است چرا که محل تجمع حشرات می شوند و بوی عفونی ایجاد شده باعث غیرقابل استفاده شدن منطقه برای دیگر افراد خواهد شد.
تاثیر تورهای طبیعت گردی بر حیات وحش
محرابیان به طبیعت گردی در فصل فراوری مثال جانوران اشاره می نماید و می گوید: در فصل بهار بسیاری از حیوانات وحشی توله به جهان می آورند که روبروشدن با آنها باعث ترس و احساس خطر در حیوان می گردد و در نهایت احتمال حمله از جانب آن وجود دارد.
درویش با اشاره به آزار دهنده بودن آلودگی صوتی ایجاد شده به وسیله گردشگران برای حیوانات اظهار می نماید: به علت حساسیت بالای حیوانات به آلودگی صوتی، گردشگران صدای موسیقی را در طبیعت نباید بلند نمایند.
محرابیان درباره برخورد با حیوانات وحشی هنگام طبیعت گردی می گوید: احتمال آسیب حیوانات به انسان و بالعکس وجود دارد.
درویش نیز به اهمیت توجه و آسیب نرساندن به حیات وحش تاکید و خاطرنشان می نماید: گردشگران نباید به حیوانات نزدیک شوند علاوه بر آن برای غذا دادن به آنها کوشش ننمایند، حیوانات را نترسانند. ضروری است اجازه دهند آنها زندگی طبیعی خود را داشته باشند.
او تاکید می نماید: برای رانندگی در منطقه ها نزدیک به حیات وحش نباید سرعت بالاتر از 40 کیلومتر داشته باشند، چرا که ممکن است منجر به تصادف گردد.
محرابیان نیز به اهمیت قواعد ایمنی و سلامت در طبیعت گردی اشاره می نماید و می گوید: در بسیاری از موارد انسان نسنجیده و بدون آشنایی با قوانین طبیعت وارد آن می گردد. بدین جهت در خیلی از منطقه ها بعضا حضور گونه های مختلف جانوری بویژه گونه های خطرناک مانند مار و عقرب می تواند موجب آسیب متقابل انسان و حیوان گردد.
او تاکید می نماید: در این موارد باید خود را برای مواجهه با این گونه ها آماده کنیم.
این دانشیار اکولوژی گیاهی دانشگاه شهید بهشتی با توجه به بعضی عفونت های ایجاد شده در بدن انسان ناشی از نیش حشرات میگوید: در بسیاری از منطقه ها کشور انواع مختلف حشرات وجود دارند که می توانند باعث عفونت های شدید در بدن شوند و برای پیشگیری از این شرایط باید گونه های بومی منطقه را بشناسیم و پیش بینی های لازم را انجام دهیم.
با کمپ کردن به منابع آب طبیعی آسیب نزنیم
محرابیان در ادامه به اهمیت رعایت و آشناشدن با قواعد کمپ زدن در اطراف رودخانه ها و منطقه ها سیلابی نیز تاکید می نماید.
درویش نیز درباره حد فاصل جهت خودرو به منابع آبی شرح می دهد: تا فاصله 100 متری با ماشین به محدوده های آبی نباید نزدیک شوند.
رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو به اقدامات لازم برای جلوگیری از آلوده شدن منبع آب طبیعی اشاره می نماید و می گوید: گردشگران نباید سیگارهای خود را روی زمین رها نمایند، چون آرسنیک موجود در فیلترهای سیگار می تواند باعث آلوده شدن صدها میلیون لیتر آب گردد.
او درباره کاهش خسارت به منابع آب و خاک به وسیله شست وشو به وسیله گردشگران اظهار می نماید: ضروری است برای این کار محل مناسب و مواد شوینده سازگار با محیط زیست را انتخاب نمایند.
محرابیان به موضوع بنیان گذاری طبیعت گردی علمی نیز اشاره می نماید و می گوید: با رعایت چارچوب و قواعد آموزش داده شده در این زمینه به مردم میتوان طبیعت گردی علمی را بنیان گذاری کرد. ضمن اینکه ما از طبیعت بهره مند می شویم، آسیب کمتری را نیز به آن وارد می کنیم.
این دانشیار اکولوژی گیاهی دانشگاه شهید بهشتی رعایت این موضوع را در جهت اصول توسعه پایدار میداند.
او درباره مفهوم توسعه پایدار شرح می دهد: طبق این اصول انسان باید از طبیعت بهره برداری کند اما ضروری است متناسب با ظرفیت ها و توانمندی های طبیعت این اقدام انجام گردد، چرا که برداشت بیش از این ظرفیت باعث آسیب به محیط زیست می گردد.
محرابیان در خاتمه راهکارهای آسیب کمتر به محیط زیست را بر میشمارد و میگوید: آموزش، رعایت قواعد محیط زیستی و از همه مهمتر در کنار این موارد، نظارت بر اجرای قوانین محیط زیستی از جانب مسئولان قدرتمند که توان نظارت لازم را دارند، می تواند موجب وارد شدن آسیب کمتر به محیط زیست گردد.
منبع: همگردی