سختگیری تیم کوک درباره سایدلود اپلیکیشن ها هم درست است و هم غلط! - آرش بلاگ

به گزارش آرش بلاگ، تیم کوک، مدیر عامل اپل، به عنوان کسی که بیشترین فشار را طی چند سال اخیر از سوی نهادهای مختلف مبنی بر تغییر یک سری از سیاست های همیشگی اپل متحمل شده، یکی از سرسخت ترین مخالفان طرح امکان سایدلود اپلیکیشن ها روی گوشی های آیفون است. اما به نظر می رسد او هم در این رابطه حق دارد و هم اینکه کمی بیش از حد سختگیر است.

تیم کوک در حال حاضر یکی از برجسته ترین افراد حوزه فناوری به شمار میرود چرا که مدیرعامل بزرگ ترین و ارزشمندترین شرکت جهان است و طبیعتا باید به این شکل جلب توجه می کرد. اما یکی از دلایلی که باعث شده او طی چند سال اخیر تا این اندازه به سرتیتر خبرها تبدیل شود، صادر نشدن اجازه برای تغییر یک سری از سیاست های چندین ساله اپل بوده است. برای مثال استفاده از پورت USB-C به جای لایتنینگ که یک مثال کوچک به شمار میرود. البته اگر بخواهیم آن را با امکان سایدلود اپلیکیشن روی اپ استور یا مثلا اجازه به شرکت های توسعه دهنده برای تعبیه سیستم پرداخت شخص ثالث درون این فروشگاه مقایسه کنیم.

اپل اما به نظر می رسد با دو تغییر نخست و آخر خیلی مسئله ای ندارد اما وقتی نام سایدلود اپلیکشین روی آیفون ها می آید، شرکت کاملا سخت گیر و غیرقابل نفوذ به نظر می رسد. در کنفرانس IAPP، تیم کوک در رابطه با چیزهای مختلفی صحبت کرد اما وقتی صحبت به سایدلود اپلیکیشن ها رسید، مدیرعامل شرکت آمریکایی اندکی هیجان زده عمل کرد چرا که این یکی از مهم ترین دغدغه های اپل به شمار میرود.

آن دسته از کاربرانی که از گوشی های اندروید استفاده می کنند، هیچگاه چنین دغدغه ای را تجربه نکرده اند اما کاربران iOS دقیقا می دانند درباره به چه چیزی صحبت می کنیم. اگر تولیدکننده محتوی باشید و کارتان دانلود یک سری اپلیکیشن ویرایش ویدیوی باکیفیت و خوب است، اپ استور قطعا کار شما را راه می اندازد اما اگر بخواهید از یک منبع بیرونی نظیر گوگل، یک فایل را دانلود کرده و روی گوشی خود نصب کنید، به هیچ عنوان به شما اجازه داده نخواهد شد. شرکت آمریکایی نمی گذارد اپلیکیشن ها از منبعی غیر از اپ استور روی آیفون ها نصب شوند مگر اینکه آن ها را جیلبریک کنید که به اصطلاح به همان روت کردن گفته می شود و پیشنهاد می کنیم اصلا چنین کاری را انجام ندهید.

اپل همیشه از ایده سایدلود اپلیکیشن روی آیفون بیزار بود و همچنان هم هست. این کار نه تنها به گفته خود شرکت، امنیت سیستم عامل محبوب آن را کاهش می دهد بلکه باعث می شود یکی از ابزارهایی که اپل به وسیله آن کاربرانش را به اکوسیستم خود محدود می کرد از دست برود. البته نه که از دست برود بلکه آزادی عمل را از شرکت بگیرد. حتی اگر این اجازه هم داده شود، چیزی از این حس تنفر اپل نسبت به این کار و کسانی که آن را مجبور به انجام این کار کردند کم نمی کند.

دلیل اصلی اینکه تیم کوک در کنفرانس یاد شده چنین صحبت هایی را مطرح کرد، یک قانون تازه اتحادیه اروپاست مبنی بر اینکه شرکت هایی که می خواهند در این بازار محصولات خود را به فروش برسانند باید یک سری آزادی عمل را در اختیار کاربران قرار دهند؛ از جمله می توان به سازگاری آیفون ها با شارژرهای مختلف، فعال سازی قابلیت هایی نظیر iMessage که مدت هاست بسته شده و امکان سایدلود اپلیکیشن ها بدون اینکه نیازی به اجازه اپ استور باشد اشاره کرد.

اگرچه بسکمک از کاربران این کار را بسیار خوب تلقی می کنند اما اپل خیلی تمایلی به انجام آن نشان نداده و فعلا که حتی اجبار کردن آن هم فایده خاصی نداشته است. چرا که شرکت از این راه پول خوبی به دست می آورد و کاربران آن هم تا زمانی که محدودیت ها را محدودیت ندانند، اپل با اندکی جریمه کار خود را پیش می برد. هرچند اتحادیه اروپا سعی دارد جریمه های بسیار سنگینی را برای شرکت هایی که از این قوانین پیروی نمی کنند وضع کند.

گوگل تلاش بیشتری برای حفظ امنیت کاربرانش انجام می دهد

درست می بینید. اپل مانند یک قلعه بزرگ است که نفوذ از دیوارهای آن هم ممکن نیست. بنابراین قرار دادن سیستم های دفاعی مختلف روی این دیوارها خیلی منطقی به نظر نمی آید. اما از آن طرف اندروید آن قدر نفوذپذیر است که گوگل مجبور شده انواع و اقسام روش های امنیتی را برای آن در نظر بگیرد. دلیل اصلی این موضوع هم این است که اندروید یک سیستم عامل متن باز با امکان سایدلود اپلیکیشن هاست.

یکی از سیستم های امنیتی قدرتمند گوگل همان گوگل پلی پروتکت نام دارد که هر روز به صورت پیوسته برای اینکه ببیند آیا خطری شما را تهدید می کند یا خیر مشغول به فعالیت است. این سیستم امنیتی برنامه های مخرب چه زمانی که از پلی استور و چه زمانی که از منابعی غیر از آن دانلود و نصب کردید، از روی گوشی پاک می کند یا هشداری مبنی بر غیر ایمن بودن آن به شما می دهد. این یعنی آزادی عمل دارید، اما وقتی به مشکل بر بخورید، روش هایی وجود دارد که بتوانید آن را حل کنید. راهکار فوق العاده و بی نقصی نیست اما عملکرد آن خوب و رضایت بخش بوده است.

اپل چنین سیستم مراقبتی دارد چون کل اپلیکیشن ها از اپ استور می آیند و نیازی به چک کردن ندارند. کیفیت اپ های فروشگاه اپل مثال زدنی است، اما اجازه ای مبنی بر دانلود اپلیکیشن از منبعی غیر از اپ استور داده نمی شود. بنابراین وجود سیستم امنیتی هم خیلی به کار نمی آید.

قصد نداریم شما را متقاعد کنیم کدام یک بهتر از دیگری است. در واقع هدف فقط بیان حقیقت ها راجع به سایدلود است. قابلیتی که گوگل وقتی آن را برای اندروید در دسترس قرار داد تصمیم گرفت با بدی های آن مبارزه کند اما اپل اصلا این اجازه را به خود نداده تا وارد چالشی مثل این شود. چرا که به نظر می رسد باید از نو یک سیستم محافظتی قدرتمند را برای آن طراحی کند. حال این پرسش به وجود می آید که آیا محدودیت اگر در ازای امنیت باشد خوب است؟

موضوع اصلی، سیاست فروشگاه ها است

اندروید و iOS از آنجایی که سیستم عامل موبایل هستند، عملکرد مشابهی هم در زمینه های مختلف دارند. مثلا در رابطه با نحوه اجرای اپلیکیشن ها. شما یک اپلیکیشن را روی گوشی خود نصب می کنید، یک سری مجوزها را برای دسترسی به اطلاعات مهم یا غیر مهم به آن می دهید (بسته به نوع اپ) و گهگاهی هم با مشکلاتی روبرو می شوید که شرکت سازنده غالبا با ارسال پچ هایی آن را رفع می کند.

سایدلود هم باید همین طور باشد. تا زمانی که گوشی خود را جیلبریک یا روت نکنید، خود سیستم عامل می داند چطور باید اپلیکیشن ها را وادار کند طبق یک خط و مشی خاص رفتار کنند. در گوشی های اندرویدی اپلیکیشن هایی که نمی توانند طبق قانون پلی پروتکت باشند، حذف می شوند و اپل هم اگر سایدلود را روی گوشی هایش مجاز کند، سیستم امنیتی که طراحی می کند دقیقا همین کارکرد را خواهد داشت. پس این همه مقاومت برای چیست؟ شاید برای اینکه تنها چیزی که نمی توان روی اپلیکیشن های شخص ثالث در این حالت اجبار کرد، قوانین و سیاست های خود فروشگاه ها باشد. قوانینی که بسیار مهم هم به حساب می آیند.

برای اینکه یک توسعه دهنده اپلیکیشن خود را راهی گوگل پلی کند باید یک سری کارها را انجام دهد. برای مثال به شما در رابطه با حریم خصوصی و اطلاعاتی که می خواهد از شما دریافت کند و چگونگی انجام این فرایند آگاهی دهد. اندروید به تنهایی نمی تواند چنین قوانینی را روی همه اپلیکیشن ها اعمال کند چرا که اپلیکیشن ها روش خاص خود را برای جمع آوری داده ها دارند. شرکتی هم که یک توسعه دهنده به کمک آن اپلیکیشن خود را تبلیغ می کند باید طبق قوانین گوگل رفتار کند در غیر این صورت اپلیکیشن او از پلی استور کنار گذاشته خواهد شد.

اگر اپلیکیشنی در پلی استور قرار نداشته باشد، از هیچ یک از سیاست های گوگل هم مجبور نیست پیروی کند. این یعنی یک توسعه دهنده می تواند از لحاظ تئوری به شما راجع به اینکه چه داده ای و چگونه از گوشی شما جمع آوری می شود به شما دروغ بگوید و اطلاعات مهمی را هم از شما دریافت کند.

یک روش دیگری که گوگل در نظر گرفته تا درون پلی استور از کاربران محافظت شود، مربوط به سیستم پرداخت و خرید درون برنامه ای است. یک توسعه دهنده باید از این نظر هم کاملا مطابق قوانین گوگل رفتار کند تا هم اجازه داشته باشد اپ خود را در فروشگاه منتشر کند و هم اینکه از امنیت کاربر محافظت شود. اگرچه آن ها می توانند فرایند پرداخت خاص خود را داشته باشند اما مادامی که در پلی استور قرار دارند، موظف هستند از گوگل پیروی کنند.

حال شما به کدام یک اعتماد دارید؟ گوگل یا یک شخصی که مثلا هیچ شناختی از آن ندارید؟ اگر من هم یک توسعه دهنده اپلیکیشن باشم که اپلیکیشن من ارزش پرداخت هزینه را داشته باشد، چرا باید آن را وارد گوگل پلی استور کنم و بخش بزرگی از سهم را (30٪) به این شرکت بدهم؟ اما در جایگاه یک کاربر، قطعا به گوگل اعتماد بیشتری خواهم کرد تا به خودم به عنوان توسعه دهنده!

داده ها ارزشمند هستند

بخواهیم صادق باشیم، باید بگوییم توسعه دهندگان زیادی هستند که این قوانین را کنار می زنند تا بتوانند به اهداف خود برسند. حال این هدف می تواند دریافت تمام حق زحمت ساخت اپلیکیشن باشد یا تمام هزینه خرید درون برنامه ای یا سرقت اطلاعات مهم شما. آن ها به هر حال شما را مجبور می کنند اپلیکیشن را سایدلود کنید. حتی در فروشگاه هایی که یک سری قوانین خاص برای اپلیکیشن ها دارند.

فکر می کنیم تیم کوک به این خاطر با سایدلود اپلیکیشن ها مخالف باشد؟ اگر این طور باشد پس تا به امروز اندروید باید نابود می شد. به نظر می رسد چیزی که اپل را وادار می کند هرگونه جریمه ای را بپذیرد و فشارها را تحمل کند اما زیر بار چنین تغییری نرود، همان چیزی است که همه می دانیم؛ پول! مسأله ساده است. اپل پول زیادی از این راه به دست می آورد. هم از خرید درون برنامه ای، هم از خرید اپلیکیشن و به طور کلی همه چیز مربوط به اپ استور. این فروشگاه یک منبع درآمد فوق العاده وسیع برای شرکت آمریکایی به شمار میرود و حال شما بگویید چرا اپل باید چنین منبعی را از دست بدهد؟

به نظر می رسد پول تنها چیزی است که شرکت هایی نظیر اپل و گوگل را به سمت انجام کارهایی که اکنون در حال انجام آن هستند سوق می دهد. طبیعی هم هست. آن ها باید برای پول بجنگند و برای این کار نیاز دارند تا جایی که می توانند کاربران را درون قلعه نفوذ ناپذیر خود قرار دهند. حال این قلعه در جهانی iOS به هیچ عنوان راه ورود به شما نمی دهد اما در جهانی اندروید، کلید دروازه در دستان شما واقع شده است و باید خودتان با خطراتی که احتمال دارد در بیرون وجود داشته باشد مقابله کنید.

در نهایت باید به این اشاره کنیم که داده کاربران ارزشمند است و بی جهت نیست شرکت هایی نظیر اپل، گوگل، مایکروسافت، فیسبوک حاضرند میلیون ها دلار جریمه بپردازند اما این داده ها به دست شرکت های شخص ثالث نیفتد.

iOS امن تر از اندوید است؛ آیا این باور درستی است؟

طبق تجربه شخصی، واقعا اگر بخواهیم منصف باشیم، با دانلود نشدن اپلیکیشن های عجیب و غریب از منابعی که اصلا نمی شناسیم، اندروید هیچ مسئله ای از بابت امنیت نخواهد داشت. از طرفی بسکمک از کاربران هستند که مسائل امنیتی اصلا برایشان اهمیت خاصی ندارد. بنابراین برتری iOS نسبت به اندروید وقتی درباره امنیت حرف بزنیم فقط موضوعی است که در دهان برخی از طرفداران اپل می چرخد وگرنه در عمل می بینیم که هیچ اهمیت خاصی به این داده ها نمی دهند که هیچ، اصلا اطلاع خاصی هم از فرایند جمع آوری داده ها ندارند. همین مسأله راجع به برخی از کاربران سیستم عامل اندورید هم صدق می کند.

موضوع اینجاست که برخی از کاربران وقتی به اکوسیستم iOS کوچ می کنند، نه تنها محدودیت را می پذیرند و قید دانلود اپلیکیشن های عجیب و غریب را می زنند بلکه محدودیت را نشانه خوبی دانسته و آن را به فال نیک می گیرند. اپل هم به واسطه پشتوانه ای که دارد، سیاست خود را تغییر نمی دهد که هیچ، از کاربران به عنوان عامل اصلی این تغییر نکردن سیاست یاد می کند. از طرفی همان کاربران با ورود به جهانی اندروید، هرگونه اپلیکیشن خوب و بد را از منابع مختلف دانلود می کنند و اگر مسئله ای به وجود بیاید، آن را می گذارند پای ضعف سیستم عامل، نه حس کنجکاوی که در نتیجه آزادی مطلق در اندروید درونشان به وجود آمده است.

با توجه به اینکه روز به روز به تعداد کاربران اپل افزوده می شود، به نظر می رسد کاربران پذیرفته اند که آزادی مطلق در سطح سیستم عامل گوشی ایده خوبی نیست چون نمی توان در این صورت خود را کنترل کرد و محدود شد به قوانین شرکت ها. بنابراین باید یک عامل کنترلی بیرونی وجود داشته باشد که اپل هم دقیقا همین کار را انجام می دهد.

با تمام این تفاسیر هستند کسانی که دلایل موجهی دارند. آن ها معتقد هستند چرا باید خود را در آزادی قرار داد وقتی به آن نیاز ندارند؟ اینجاست که برتری های دیگر iOS نظیر مصرف بهینه، هماهنگی بی نظیر با سخت افزار، دریافت آپدیت ها به مدت طولانی و… مطرح شده و به ملاک خرید تبدیل می شوند.

با این حال نظر شما رتجع به سؤالات زیر چیست؟ آیا فکر می کنید اپل فقط با اعمال محدودیت توانسته فکر ها را طوری جهت دهد که مردم باور کنند سیستم عامل این شرکت در ماهیت خود امنیت بیشتری از اندورید دارد؟ به صورت کلی نظر شما در رابطه با امنیت دو سیستم عامل اندورید و iOS چیست؟ آیا دلایل اپل را برای صادر نکردن مجوز برای اضافه شدن قابلیت سایدلود به iOS، موجه می دانید؟

منبع: Android Central