پرسش های واردات خودروی خارجی و هزار و یک اما و اگر... - آرش بلاگ

به گزارش آرش بلاگ، کمیسیون صنایع و معادن مجلس یازدهم میخواهد برای دومین بار اصلاحیه طرح واردات خودروی خارجی را تغییر دهد و به شورای نگهبان بفرستد. طرحی که در اولین اصلاحیه به نداشتن تعهد ارزی برای کشور مشروط شد اما شورای نگهبان آن را نادقیق و غیرشفاف دانست. شرطی که برخی آن را تحقق ناپذیر می دانند و عده ای آن را صرفا یک مورد تشویقی برای صادرکنندگان قطعات در نظر گرفتند. مجلس چگونه یک مشوق صادراتی را شفاف خواهد نمود؟

به گزارش آرش بلاگ، مجلس شورای اسلامی 24 شهریورماه 1400 اصلاحیه طرح واردات خودرو را تصویب و آن را برای تایید نهایی به شورای نگهبان ارائه کرد. طبق این مصوبه مجلس، هر شخص حقیقی یا حقوقی می تواند به ازای صادرات خودرو یا قطعات خودرو یا سایر کالاها و خدمات مرتبط با انواع صنایع نیرو محرکه، خودروی خارجی به کشور وارد کند.

البته نه هر خودرویی. خودرو تمام برقی یا دو نیرویی (هیبریدی) و یا خودروهای بنزینی یا گاز سوز با بر چسب انرژی ب(b) و بالاتر و یا دارای شاخص ایمنی سه ستاره و یا بالاتر بر اساس گواهی های استاندارد معتبر، معادل ارزش صادراتی خود اقدام کند.

شاید قوی ترین شرط مجلس برای واردات خودرو نداشتن تعهد ارزی بود. یعنی واردات خودرو نباید برای دولت هزینه ارزی داشته باشد. به اسم مثال اگر قطعه سازی، قطعه صادر کند می تواند در قبال ارز خودرو وارد کند.

در این طرح واردات خودروهای کارنموده، به شرطی که بیش از سه سال از تاریخ فراوری آنها نگذشته باشد، مجاز اعلام شده؛ سقف مجاز تعداد خودروهای وارداتی هم قرار است هر شش ماه یک بار به وسیله شورای رقابت بر اساس اندازه عرضه و تقاضای سال گذشته معین شود.

شورای نگهبان چه ایراداتی به طرح واردات خودرو گرفت؟

حالا هیات عالی نظارت بر حُسن اجرای سیاست های کلی نظام که در مجمع تشخیص مصلحت نظام مستقر است، طی نامه ای ماده 4 این طرح را مغایر سیاست های فراوری ملی، حمایت از کار، سرمایه ایرانی، سیاست های اقتصاد مقاومتی و سیاست های نظام اداری دانسته و حتی نسبت به ماده 10 این مصوبه هم که قبلا ایرادی وجود نداشت، اشکال گرفته است.

شورای نگهبان پس از آنالیز ایراداتی را به این طرح وارد نموده است؛ ایراداتی شبیه آنچه که به مصوبه مجلس دهم وارد نموده بود. این شورا معتقد است که واردات بدون انتقال ارز ابهاماتی دارد و از مجلس خواسته که موضوع را مقداری دقیق تر و شفاف تر کند.

پرسش های مهم از طرح واردات مشروط خودرو

پرسش اینجاست که کمیسیون صنایع و معادن مجلس چه کار خواهد نمود؟ آیا مجلس در سومین کوشش خود می تواند نظر شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام را برای واردات خودروی خارجی جلب کند؟ شاید پرسش مهم تر از این قرار باشد که ایران به کدام کشورها قطعه یا لوازم صادر می نماید و معادل ارزی و دلاری آن چه قدر است؟ آیا اندازه صادرات ما بگونه ای است که بتوانیم ما به تفاوت آن خودرو خارجی وارد کنیم تا به تنظیم بازار خودروی خارجی یاری کند؟

اما و اگرهای واردات خودروی خارجی

سه عضو از اعضای کمیسیون صنایع مجلس یازدهم در گفت وگو با آرش بلاگ شرط واردات خودرو از خارج را صرفا یک مورد تشویقی برای صادرات اسم کردند. رضا تقی پور انوری، بهزاد رحیمی و سید علی موسوی در گفت وگو با آرش بلاگ اظهار کردند که کمیسیون صنایع صرفا یک مورد تشویقی را برای صادرکنندگان قطعات خودرو ایجاد نموده است تا ضمن استفاده نکردن از خزانه ارزی دولت برای واردات خودرو، باعث ارتقا بخش ساخت و صادرات قطعات کشور شوند.

نماینده مردم سقز و بانه در مجلس هم به آینده این طرح خوشبین نیست. این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس می گوید: به نظرم قرار نیست با این مصوبه اتفاق خاصی بیفتد. چرا که ما صادرات خاصی نداریم. مجلس واردات خودروی خارجی را بدون تعهد ارزی و با صادرات قطعات خودرو مصوب نموده است و این در حالی است که صادرات ما کمتر از چیزی است که تصور کنیم. سابقا می توانستیم برخی از قطعات پژو را به فرانسه صادر کنیم اما با وجود شرایط تحریمی صادرات قطعات ما کاهش یافته است. بنابراین به نظر من قرار نیست خودرو وارد شود یا حتی قیمت خودروی خارجی کاهش یابد.

مصطفی طاهری، عضو دیگری از کمیسیون صنایع و معادن مجلس ضمن اعلام مخالفتش با طرح واردات مشروط خودروی خارجی گفت: استدلالم برای مخالفتم، استدلال ارزی و مالی است. چرا که در طرح آمده است واردات خودرو نباید بار ارزی برای کشور داشته باشد. به نظرم ابزارهای کنترل ارز در کشور ما وجود ندارد و این موضوع عملیاتی نخواهد شد.

آخرین اظهار نظر از کمیسیون صنایع هم به رئیس این کمیسیون بازمی شود که از آنالیز ایرادات شورای نگهبان به طرح واردات خودرو در جلسات هفته آینده این کمیسیون خبر داده است. اکنون همه نگاه های به سوی کمیسیون صنایع مجلس است. از یک طرف این طرح مخالفان جدی در خود کمیسیون دارد و از طرف دیگر نداشتن تعهد ارزی، صرفا مشوقی برای واردات است. مشوقی که البته به عقیده شورای نگهبان، شفاف نیست و باید شفاف شود. باید منتظر ماند و دید که پایان طرح واردات مشروط خودروی چه می شود.