یک اخطار جدی ، سینمای بدون کارگردان نمی خواهیم - آرش بلاگ

به گزارش آرش بلاگ، محسن امیر یوسفی گفت: در دهه گذشته جریانی در وزارت ارشاد به یاری چند سرمایه گذار و چند تهیه کننده وابسته، ما را به سمت سینمای بدون کارگردان پیش می برد که علاقه مند به ناکارگردانان است. این یک اخطار جدی است.

به گزارش آرش بلاگ، طبق گزارش رسیده، اولین گردهمایی جوانان کانون کارگردانان سینمای ایران با حضور اعضای شورای مرکزی این کانون و جمعی از کارگردانان جوان سینما روز 16 آذر در خانه سینما (شماره یک) برگزار گردید.

محمد علی نجفی رئیس هیات مدیره خانه سینما، محسن امیریوسفی رئیس کانون کارگردانان، احمد امینی، وحید موسائیان، قدرت الله صلح میرزایی از اعضای شورای مرکزی کانون کارگردان سینما و گروهی از فیلمسازان جوان چون دانش اقباشاوی، شاهد احمدلو، علی ملاقلی پور، مریم بحرالعلومی، شهرام مسلخی، ستاره اسکندی، داود خیام، نیما اقلیما، مرتضی آتش زمزم، سعید تهرانی، مهدی گلستانه، مرتضی علی عباس میرزایی و ... از حاضران در اولین گردهمایی فیلمسازان جوان کانون کارگردانان سینما بودند.

در ابتدای این جلسه محسن امیریوسفی رئیس کانون با ابراز خرسندی از برگزاری این جلسه و حضور پر تعداد اعضای جوان کانون گفت: سال اول حضور ما در شورا یعنی سال 97 صرف بحث وزارت کار و ثبت قانونی کانون کارگردانان سینما شد. سه مجمع عمومی برگزار و پس از موافقت مجمع تا اوایل سال 98 کوشش کردیم بحث حقوقی کانون حل شود. کانون کارگردانان با تاریخچه 32 ساله اعتبار خود را از اعضایش می گیرد، ولی با توجه به شرایط خانه سینما و رای مجمع عمومی باید جایگاه حقوقی هم می یافتیم و در نهایت به صورت انجمن کارفرمایی کارگردانان ثبت شدیم و این را مرهون اتحاد اعضای شورای مرکزی و اعضا هستیم.

وی اضافه نمود: از همان سال 98 در پی برپایی این گردهمایی برای گپ و گفت شورا با اعضای جوان بودیم اما شیوع کرونا نزدیک به دو سال وقت ما را گرفت. خرسندیم که در این مدت با تشکیل ستاد کرونا تا جای ممکن همراه دوستانی که درگیر کرونا می شدند بودیم و تاسف که عزیزانی را در کانون و صنوف دیگر از دست دادیم.

امیریوسفی با اشاره به برپایی مجدد شب های کارگردانان توضیح داد: ما کوشش کردیم این شبها را از سالی یکبار به بزرگداشتهای ماهانه تبدیل کنیم تا یک بار طی مراسم بزرگداشتی که قرار است نوید یک آغاز دوباره برای فیلمسازان قدیمی باشد از پیشکسوتان این عرصه تقدیر کنیم. از شورای مرکزی و وحید موسائیان دبیر این شب ها متشکرم.

رئیس کانون کارگردانان درباره بعضی مسائل اخیر سینمای ایران هم گفت: در چند دهه اخیر بسیار کوشش شد که فیلمنامه نویسی را به سمت فیلمنامه های خنثی و عقیم ببرند و سینمائی بی فیلمنامه به وجود آورند، فضای نقد را هم به وسیله یک منتقد مامور به سمت سینمایی بی منتقد یا کم منتقد راهنمایی نمایند. از سوی دیگر با خلع سلاح شدن تهیه نمایندگان و دوران تازه سرمایه سالاری با پولهای بادآورده رو به رو شدیم که در آینده ما را با سینمایی بدون تهیه نماینده روبرو خواهد نمود.

وی ادامه داد: در دهه گذشته جریانی در وزارت ارشاد به یاری چند سرمایه گذار و چند تهیه نماینده وابسته، ما را به سمت سینمای بدون کارگردان پیش می برد که علاقه مند به ناکارگردانان است. این یک اخطار جدی است. نسل قبل از انقلاب و دهه های شصت و هفتاد کارهای خود را نموده و همچنان فعالیت دارند و الگوی ما هستند اما مسائل برای نسل جوان کارگردانان هیچ گاه به این حادی نبوده است. کسی با فیلم پرفروش مسئله ای ندارد ولی در مملکت ما زمانی فیلم های هامون، اجاره نشین ها، سگ کشی و ... از پرفروش ترین فیلم های سال بودند، چه شد که تنها یک نگاه در سینمای اکران و مدیران ارشاد به وجود آمد؟ آیا فیلم های پرفروش امروزی که احتیاج سینما هستند و فقط باید از یک طیف کمدی باشند و این غایت سینمای ماست؟! ما الگوها و اساتیدی مثل علی حاتمی، بهرام بیضایی، عباس کیارستمی، ناصر تقوایی، داریوش مهرجوئی و کیمیائی و ... داشتیم که اگر امروز می خواستند همان فیلمهای درخشان را بسازند اجازه آن را پیدا نمی کردند نه به وسیله ارشاد نه به وسیله سرمایه گذاران. گویی تعامل دو طرفه میان ارشاد و سینماگران از بین رفته است در حالی که نقش ما کارگردانان در سینما فراتر از ساخت یک فیلم است و باید آینده ای بسازیم که در اختیار نسل تازه قرار گیرد. دیگر بحث مهم جوانان کارگردان، کوشش برای پیداکردن تهیه نماینده یا تهیه نماینده شدن آثار خودشان است که کانون کوشش می نماید، در این زمینه دوستان اتحادیه تهیه نمایندگان و نیز دوستان صنف تهیه نماینده - کارگردانان به این جهت باید یاری نمایند.

امیریوسفی با بیان این که شورای مرکزی فعلی کانون تا بهار سال آینده به کار خود ادامه خواهد داد، گفت: در همین فرصت پیش رو هم کوشش می کنیم دیگر موانع را از سر راه کانون برداریم تا بستر بهتری برای شورای بعدی آماده شود و خرسند هستیم که در این جهت جوانان کانون مثل همیشه همراه نسل پیشکسوت و میانسال کارگردانان در کنار صنف خود هستند. ما غیر از کارگردانی سینما یک وظیفه صنفی هم داریم که در سینمای ایران کمتر به آن توجه می شود. باید این بحث را جدی بگیریم و متحد با هم ، مطالبه داشته باشیم.

احمد امینی هم به حاضران برای حضور در صنف کانون کارگردانان و حضور در این جلسه تبریک گفت و اظهار کرد: مشتاقیم حرف های شما فیلمسازان جوان را بشنویم. آقای امیریوسفی خیلی از حرف ها را گفت.

در ادامه وحید موسائیان با بیان این که یکی از هدف های این جلسه، آشنایی شورای مرکزی با اعضای تازه است، اعلام نمود: به عنوان اعضای تازه باید متوجه باشید که خطرهایی که آقای امیریوسفی به آن ها اشاره نمود بیخ گوش شماست و سینما به سمت حذف کارگردانان صاحب فکر و اندیشه می رود. متاسفانه کارگردان اول زمانی ارزشمند است که سرمایه هم بیاورد. شورا به سمت اکران فیلم های همیشگی و یکدست رفته است، در حالی که باید داستان ممیزی، پروانه ساخت و ... حذف شود تا بتوان سلیقه مخاطب را سنجید و گفت این گونه فیلم مورد پسند مخاطبان است.

وی اضافه نمود: ارتباط خود را با صنف حفظ کنید. این ارتباط باید دو طرفه باشد تا بتوان درباره بعضی مسائل از جمله این که چه تعداد فیلمساز در انتظار پروانه ساخت و نمایش هستند، آمار درستی به دست آورد. متاسفانه در حال حاضر مجال مناسبی برای نمایش فیلمهایی که به مخاطب احترام می گذارند، نیست.

در ادامه محمدعلی نجفی با بیان بخش هایی از کارنامه کاری خود توضیح داد: باید به تعریف درستی از سینما رسید. تنها هنری که مولود مدرنیته و شامل مجموع تخصص هاست. امروزه سینما سهل و ممتنع شده و افراد وارد قیفی با ورودی بزرگ و خروجی کوچک می شوند. حفظ موقعیت، بسیار مهم است، شاید شما یکی دو فیلم بسازید اما حفظ آن جایگاه است که اهمیت دارد.

وی درباره تاریخچه تاسیس سندیکا و انجمن ها گفت: اواخر دهه 60 اولین سندیکا که تهیه و توزیع فیلم بود، راه اندازی شد و به مرور باقی صنوف شکل گرفتند که در راس آن ها کانون بود. در سال 68 کانون کارگردانان سینمای ایران به وسیله متولیانی چون مرحوم صمدی شکل گرفت تا اوایل دهه 70 که خانه سینمای فعلی شکل گرفت.

نجفی در پاسخ به پرسش امیریوسفی درباره نحوه ورود دولت به بحث سینما در سالهای اول انقلاب شرح داد: در آن سال ها که من مسئولیت امور سینمایی کشور را برعهده گرفتم، سینما را به شکل تعاونی پیش بردیم چون سرمایه ها زیاد نبود. شغل سینما منتفی شده بود و ما سعی کردیم امنیت شغلی ایجاد کنیم و خوشبختانه چند فیلم فراوری شد. در آن موقع دولت مردان تمامی امور را به من سپرده بودند و من به یاری سینماگران امور را پیش می بردم. اما در نهایت به این نتیجه رسیدم که نمی توانم کار اداری داشته باشم و باید فعالیتی عملی انجام دهم، در نتیجه سراغ فراوری سریال سربداران رفتم.

در ادامه این نشست فرصت در اختیار فیلمسازان قرار داده شد تا از دغدغه هایشان سخن بگویند و سعید تهرانی تهیه نماینده و کارگردان با اشاره به این که اگر بیژن نوباوه و ... قصد حذف کارگردانان را دارند، علت این موضوع پیش خود ماست. وقتی افراد بی ربطی کارگردان یا تهیه نماینده می شوند، جز این نمی شود انتظار داشت. پرسش من این است که کمیته مشخص صلاحیت کارگردانی چرا در کانون تشکیل نمی شود؟

امیریوسفی در پاسخ به این پرسش گفت: بحث مشخص صلاحیت کارگردانان اول از سوی شورای مرکزی پیشین و ظاهرا در اعتراض به موردی به وزارت ارشاد داده شده بود و این موضوع در ارشاد انجام می شد. اما پرسش اینجاست که در مقطع حساس کنونی آیا درست است که کانون این مشخص صلاحیت را انجام دهد و با وجود شرایط دشواری که فیلمسازان اول برای فراهم کردن سرمایه و ... دارد مانعی برای کارگردان شود؟ ما کوشش کردیم این اتفاق رخ ندهد اما به هر حال همچنان بحث گرفتن مشخص صلاحیت کارگردانان اول از ارشاد در شورای مرکزی انجام می شود و نتیجه آن اطلاع رسانی خواهد شد.

ستاره اسکندری هم با تاکید بر این که نباید دائم خودمان را مقصر بدانیم، اضافه نمود: مسائلی که آقای امیریوسفی مطرح کردند بسیار عمیق تر بود و حذف اندیشه و معنا از سینما و جاری کردن سلیقه به یک سمت خاص که عنصر اصلی سینمای ما شده، بسیار موضوع مهمی است. اشکال از سیاست گذاری فرهنگی است که فضای سینما را به این سمت ابتذال می برد.

داود خیام هم با بیان این که بیشتر درباره تصمیم گیری یک اندیشه برای کارگردانان حرف زده شد، توضیح داد: ما مشکل سرمایه داریم. 6 سال است که برای فیلم تازهم دنبال سرمایه هستم. فیلمساز اندیشمند را قبل از کرونا فقیر کردند. در دوره پیشکسوتان ما، بنیادهایی مثل فارابی بودجه ای به فیلم ها اختصاص می دادند یا تجهیزات ساخت فیلم در اختیار او می گذاشتند. فیلمساز با همان هزینه تمام فیلم خود را می ساخت اما متاسفانه در حال حاضر یک و نیم میلیارد تنها برای اجاره سه ماه دوربین و لنز احتیاج است. ما را برده سرمایه نموده اند و تفکر مستقلی وجود ندارد.

رحیم طوفان هم با بیان این که فیلمساز سالیان سال با خود خلوت می نماید تا اثری را خلق کند، اظهار کرد: یک مشکل بزرگ به نام سرمایه گذار دزدی وجود دارد. با احترام به صنوف تهیه نمایندگان در نهایت محور اصلی کارگردان است اما شرایط دشواری را پشت سر می گذارد تا فیلم به مرحله فراوری برسد. باید این مشکل را به گونه ای حل کرد.

مرتضی آتش زمزم هم با اعتراض به عملکرد شورای پروانه ساخت گفت: از دید من شورای پروانه ساخت باید جمع شود. اگر این امکان وجود ندارد حداقل نماینده کانون باید همیشه از اعضا در شورای پروانه ساخت حمایت کند.

امیریوسفی در این باره شرح داد: نماینده شورای ما در شورای پروانه ساخت که تا به امروز آقایان میری، جیرانی، اسعدیان و هنرمند بودند همیشه از کارگردانان حمایت نموده و تقریبا با رایزنی تمامی مواردی که کارگردانان از ما یاری خواستند، به پروانه ساخت رسیده و تنها موردی که در دوره قبل پیروز به دریافت پروانه آن نشدیم، فیلمنامه آقای خسرو معصومی بود که هنوز مصمم و پیگیر صدور آن هستیم.

مجید انوری فیلمساز جوان گرگانی هم گفت که صدای فیلمسازان شهر گرگان به جایی نمی رسد و هیچ استادی نداشته اند اما با کمترین امکانات فیلم می سازند.

در ادامه نیما اقلیما با بیان این که از سال 96 تا به حال فیلم نساخته، اظهار کرد: لابی ها چیست؟ برای کار کردن باید هزار اتفاق را گذراند و حداقل راه های بقا را به ما نشان دهید. چهار سال است که من به عنوان فیلمساز فیلمی نساخته ام. راهکاری نشان دهید که بتوانیم فیلم بسازیم.

احمد امینی به این اظهارنظر پاسخ داد: اگر ما لابی داشتیم چرا من ده سال است که فیلمی که دلم بخواهد نساخته ام.

شهرام مسلخی هم تاکید نمود که کف مطالبه اعضا این است که تجهیزات اندکی برای فیلمسازی خریداری و برای فراوری فیلم با وام در اختیار فیلمسازان قرار داده شود.

امیریوسفی پاسخ داد که تقاضای وام 300 میلیونی با بهره چهاردرصد برای تجهیزات کارگردانان داشتیم ولی در یک سال گذشته به در بسته خوردیم و امیدوارم در دوره تازه به نتیجه برسد.

حسن صیدخانی هم ضمن تاکید بر این که سینما باید یک صدای واحد داشته باشد از کوشش های خود و برادرش برای ساخت و اکران شخصی فیلم هایشان در استانهای مختلف که به سود دهی رسید و چالش هایی که پیش رو داشتند، سخن گفت.

علی جبارزاده بر استفاده از بازیگران تئاتر به جای استفاده از چهره ها تاکید نمود و خواهان ایجاد بانک جامعی از اطلاعات فیلمسازان و استفاده از بعضی پتلفرم ها برای سازماندهی بیشتر امور و اختصاص سرمایه به فیلمسازان شد.

در این زمینه وحید موسائیان از راه اندازی سایت جامع و دوزبانه کارگردانان سینما گفت که آماده رونمائی است و باید اعضا به جامانده بیوگرافی و اطلاعات خود را به کانون بدهند.

در ادامه مرتضی علی عباس میرزایی ضمن تاکید بر لزوم اتحاد اعضا توضیح داد: سال 95 محمد حمزه ای از ما فیلمسازان که همگی با هم در یک سال وارد سینما شده بودیم، خواست تا درباره فیلم هم به هیچ وجه صحبت نکنیم و در هر شرایطی از یکدیگر حمایت کنیم. این قرار باعث شده همچنان همگی دوست و متحد باشیم.

علی ملاقلی پور هم با بیان این که کارکرد و دستور کاری وجود ندارد، گفت: باید دید قدرت ما به عنوان صنف چیست و چه می شود کرد. کارهای گروهی بیشتری باید انجام شود. ما باید به استارتاپ ها توجه داشته باشیم و همچنان برای همه چیز از جمله اکران فیلم هایمان، بجنگیم.

دانش اقباشاوی هم در ادامه صحبت های عباس میرزایی و ملاقلی پور تاکید نمود که همانطور که آقای امیریوسفی قبلا پیگیر بود تمامی کارگردانان فیلم انیمیشن، مستند، سینمایی و کوتاه باید زیر یک چتر جمع شوند و اتحاد صنفی ایجاد شود.

حسین دوماری هم از صنف درخواست کرد تا با حمایت از فیلمساز در حوزه فراوری اطمینان خاطری برای ساخت فیلم ایجاد کند.

مریم بحرالعلومی با بیان سختی هایی که برای ساخت فیلم پشت سر گذاشته به اتحاد موجود در صنف دستیاران کارگردان اشاره نمود و خواهان اتحاد بیشتر در صنف کارگردانان شد.

ابراهیم ایرج زاد هم خواهان پیگیری حق حق انتشار شد و از اهمیت این موضوع و ایجاد ارتباط میان سه ضلع فیلمنامه نویس، تهیه نماینده و کارگردان سخن گفت.

در انتها این جلسه حاضران بر پیگیری و سامان دهی نظرات جوانان کانون و لزوم تداوم جلسات میان گروه های مختلف کارگردانان سینما تاکید نمودند.