بورل: اگر برجام از دست برود هیچ جایگزینی در انتظار نخواهد بود خبرنگاران - آرش بلاگ

به گزارش آرش بلاگ، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در کتابش نوشته برجام از جبهه های مختلف تحت فشار است.

به گزارش گروه بین الملل آرش بلاگ، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در کتابش گفته امروز برجام از جبهه های مختلف تحت فشارهای عظیم قرار گرفته است.

او در کتاب سیاست خارجی اتحادیه اروپا در دوران کووید-19 نوشته است: امروز برجام از جبهه های متعدد تحت فشار است. من اطمینان دارم اقدام برای حفظ آن دست کم به دو دلیل نه فقط ضروری بلکه اضطراری است: نخست اینکه، 12 طول کشید تا جامعه بین المللی و ایران اختلافاتشان را کنار گذاشته و به این توافق برسند. اگر برجام از دست برود، هیچ جایگزین جامع یا موثر دیگری در انتظار نخواهد بود.

بورل در این کتاب استدلال کرده برجام فقط یک موفقیت نمادین نیست. او نوشته است: برجام صرفاً یک موفقیت نمادین نیست. این توافق وعده هایش را محقق کرد و کارساز بود. آژانس بین المللی انرژی اتمی به دلیل دسترسی های بی سابقه به دست آمده از آن در 15 گزارش نظارتی متوالی از ژانویه 2016 تا ژوئن 2019 تأیید کرد که ایران به تعهداتش در توافق پایبند بوده است.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه یادآوری کرده جمهوری اسلامی ایران علی رغم خروج آمریکا از برجام به مدت 14 ماه به طور کامل این توافق را اجرا کرد.

آمریکا اردیبهشت ماه سال 1397 با نقض تعهداتش از این توافق مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد خارج شد.

ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا به طور کامل تعهداتش در توافق هسته ای را اجرا کرد و به کشورهای اروپایی که وعده جبران آثار این خروج را می دادند برای عمل به تعهداتشان فرصت داد.

یک سال بعد که دولت های اروپایی نتوانستند به وعده هایشان عمل کنند تهران گفت طبق مفاد مندرج در توافق هسته ای طی چند گام تعهداتش در توافق هسته ای را کاهش خواهد داد.

ایران از آن زمان اعلام کرده الزامی برای رعایت محدودیت های مندرج در برجام در زمینه غنی سازی، میزان ذخائر اورانیوم و تحقیق بر روی سانتریفیوژهای پیشرفته ندارد. تهران علاوه بر این کار بر روی یک خط مونتاژ جهت ساخت اورانیوم فلزی را هم از سر گرفته است.

ایران اخیراً گفت از روز پنج اسفندماه اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف می کند. این اقدام در راستای اجرای قانون مصوب مجلس شورای اسلامی ایران است که شریکان ایران در برجام را به لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران، در راستای حقوق مصرح جمهوری اسلامی ایران تحت بندهای 26 و 36 برجام ملزم می کند.

بورل در این کتاب یادآوری کرده که ایران بعد از خروج آمریکا از برجام این توافق را به طور کامل اجرایی کرده است. او می نویسد: با آنکه احیای تحریم های آمریکا آشکارا آثار منفی روی اقتصاد و مردم ایران داشت، تهران 14 ماه دیگر به توافق پایبند بود. اما اکنون، ایران یک بار دیگر در حال انباشت سطوح نگران کننده ای از اورانیوم غنی شده و دستیابی به دانش جدید هسته ای است. برجام رو به فرسوده شده است و هراس های پیشین بار دیگر در حال رخ نمایی هستند.

جوزپ بورل در بخش دیگری از این کتاب گفته در کسوت هماهنگ کننده برجام تمامی اقدامات لازم را برای حفظ برجام انجام خواهد داد.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نوشته است: من در کسوت هماهنگ کننده برجام همکاری با همه طرف های باقی مانده در این توافق و کل جامعه بین المللی را ادامه خواهم داد. ما تمامی اقدامات ممکن را برای حفظ آنچه پنج سال پیش به دست آوردیم و برای تضمین اجرایی شدن توافق ادامه خواهیم داد.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بخش دیگری از این کتاب هشدار داده در صورتی که برجام از دست برود، جامعه بین المللی امکان نظارت بر برنامه هسته ای ایران را از دست خواهد داد.

در این کتاب آمده است: یادآوری این نکته اهمیت دارد که برنامه هسته ای ایران تحت وارسی های موشکافانه واقع شده است و ماهیت صلح آمیز آن دائماً تحت راستی آزمایی است. به لطف بازرسی های آژانس بین المللی انرژی اتمی ما حتی در شرایط فعلی چیزهای زیادی درباره برنامه هسته ای ایران می دانیم. اگر قرار باشد این توافق از دست برود ما این اطلاعات را از دست می دهیم و به مدت دو دهه عقب برمی گردیم.

جوزپ بورل، از برجام به عنوان یکی از مولفه های کلیدی معماری منع اشاعه در دنیا یاد کرده و خواستار اجرای آن از سوی همه طرف ها از جمله ایران شده است. او همچنین تأکید کرده که ایران باید بتواند از مزایای اقتصادی پیش بینی شده در توافق بهره مند شود.

در کتاب بورل آمده است: من اعتقاد پایدار دارم که برجام به یکی از مولفه های کلیدی معماری منع اشاعه تبدیل شده و به همین دلیل است که کماکان همه طرف ها را به حفظ پایبندی خود به اجرای کامل این توافق دعوت می کنم.

وی اضافه کرد: ایران نیز به نوبه خود باید به پایبندی کامل به تعهداتش برشود، اما باید بتواند از مزایای اقتصادی پیش بینی شده در توافق هم بهره مند شود. ما در اروپا با به کارگیری تدابیری برای محافظت از شرکت هایمان در برابر تحریم های فراسرزمینی آمریکا می توانیم اقدامات بیشتری برای برآورده کردن انتظارات ایران در زمینه تجارت مشروع انجام دهیم.

دولت جدید آمریکا به ریاست جو بایدن ضمن اعتراف به اینکه سیاست فشار حداکثری شکست خورده گفته قصد دارد ایالات متحده را به برجام بازگرداند. جمهوری اسلامی ایران تصریح کرده شرط بازگشت آمریکا به برجام را رفع بی قید و شرط تمامی تحریم های اعمال شده (imposed)، بازاعمال شده (reimposed) یا دوباره برچسب گذاری شده (relabaled) توسط دولت آمریکا علیه ایران است.

دولت بایدن از سوی دیگر شرط بازگشت به برجام را عقب نشینی ایران از اقدامات جبرانی ای عنوان کرده که تهران در واکنش به خروج آمریکا از برجام و محقق نشدن وعده های طرف های اروپایی در دستور کار قرار داده است.

جمهوری اسلامی ایران با اشاره به اینکه اصرار یا عجله ای برای بازگشت آمریکا به برجام ندارد تأکید کرده واشنگتن با توجه به نقض یکجانبه برجام در جایگاهی نیست که برای اجرای این توافق شرط بگذارد.

مقام های دولت بایدن علی رغم اذعان به شکست سیاست فشار حداکثری در اظهاراتی مشابه با مقام های دولت ترامپ می گویند قصد دارند از بازگشت به برجام به عنوان سکویی برای قوی تر و طولانی تر کردن توافق استفاده کنند. دولت بایدن در توضیح درباره مولفه های این توافقی گسترده تر با ایران گفته لازم است به اختلافات با ایران در زمینه های موشکی و فعالیت های منطقه ای نیز رسیدگی شود.

جوزپ بورل نیز در کتابش ابراز امیدواری کرده حفظ برجام بتواند زمینه های گفت وگو با ایران در زمینه های دیگر را فراهم بیاورد.

او نوشته است: اتحادیه اروپا تلاش هاش خودش را برای ساختن پل و کاستن از اختلافات میان همه طرف های مرتبط تشدید خواهد کرد. من باور دارم چنانچه بتوانیم برجام را حفظ کرده و اجرای کامل آن را تضمین کنیم این می تواند سنگ بنایی برای حرکت به سمت رسیدگی به سایر نگرانی های مشترک از جمله مسائل مرتبط با امنیت منطقه شود.

او اضافه می کند: لازم است ما به تحرکات مثبت تر بازگردیم. هنگامی که وقتش برسد باید برای ساختن روی این توافق آماده باشیم. اتحادیه اروپا آماده انجام این کار است، اما نخستین گام حفظ تمام این توافق به شکل فعلی اش است.